Επεκτείνοντας το αντικείμενο των περιοδικών ανοικτής πρόσβασης: H πρωτοβουλία «Approaches PLUS»

Περίληψη

Αυτή η νέα έκδοση του Approaches περιλαμβάνει μια σειρά δημοσιεύσεων που αντανακλούν τόσο το διεθνές όσο και το διεπιστημονικό εύρος του περιοδικού. Εξετάζοντας διαφορετικούς τομείς εντός της μουσικοθεραπείας, αλλά και του ευρύτερου πεδίου της μουσικής φροντίδας (Sanfilippo & Spiro, 2022), τα άρθρα περιλαμβάνουν μια κλινική περιπτωσιολογική μελέτη μουσικοθεραπείας με ένα παιδί στο Ισραήλ (Nir Seri) καθώς και πρωτότυπες ερευνητικές μελέτες σχετικά με τις πρακτικές μουσικής για την υγεία σε παιδιατρικά νοσοκομεία στο Ηνωμένο Βασίλειο (Jessica Tomlinson και John Habron), το ρόλο της μουσικής ακρόασης στη διαχείριση του χρόνιου πόνου και του άγχους (Marie Strand Skånland), καθώς και τις εμπειρίες έξι μουσικοθεραπευτών που αυτοπροσδιορίζονται ως άτομα με απώλεια ακοής (Sara Cole και Catherine Warner). Το ζήτημα της μουσικής ακρόασης και της απώλειας ακοής διερευνάται περαιτέρω από μια διαφορετική οπτική γωνία σε μια συνέντευξη με τον Paul Whittaker – έναν κωφό μουσικό με βαριά βαρηκοΐα το έργο του οποίου είναι αφιερωμένο στην αμφισβήτηση αντιλήψεων σχετικά με το πώς οι άνθρωποι ακούν και αντιλαμβάνονται τη μουσική, και στην ενθάρρυνση άλλων κωφών να ασχοληθούν με τη μουσική. 

Στο 12ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Μουσικοθεραπείας, το Approaches συμμετείχε σε μια συζήτηση στρογγυλής τράπεζας αναφορικά με το ρόλο που μπορούν, και ίσως πρέπει, να διαδραματίσουν τα περιοδικά ανοικτής πρόσβασης στην προσπάθεια αποαποικιοποίησης της μουσικοθεραπείας. Σε συζήτηση με συναδέλφους από τις συντακτικές ομάδες των περιοδικών Australian Journal of Music Therapy, Qualitative Inquiries in Music Therapy και Voices: A World Forum for Music Therapy, εντοπίστηκαν τέσσερις βασικοί τομείς: προσβασιμότητα, γλώσσα, εξουσία και διαφορετικότητα και πολιτισμός (Tsiris et al., 2022). Η κριτική εμπλοκή με αυτούς τους τομείς είναι ζωτικής σημασίας στην προσπάθειά μας να διαταράξουμε συμβατικές παραδοχές που αφορούν τις επιστημονικές δημοσιεύσεις.

Στο Approaches, η ομάδα μας εργάστηκε σκληρά το περασμένο έτος ώστε να επεκτείνει το εύρος του τι προσφέρουμε. Η εργασία αυτή οδήγησε στη δημιουργία του «Approaches PLUS», ενός νέου χώρου στην ιστοσελίδα του περιοδικού ο οποίος είναι αφιερωμένος στη συνεχή ανάπτυξη και δωρεάν διάδοση καινοτόμων υλικών. Στηριζόμενοι στη δέσμευσή μας για μια κουλτούρα ανοικτής πρόσβασης, το Approaches PLUS επιδιώκει να προωθήσει νέες μορφές γνώσης και τρόπων μάθησης, καθώς και να προσεγγίσει ποικίλα ακροατήρια.

Εγκαινιάζοντας αυτήν τη νέα πρωτοβουλία, το πρώτο υλικό που δημοσιεύεται στο Approaches PLUS είναι ένα αγγλοελληνικό λεξικό μουσικοθεραπείας. Ο τίτλος του, Λεξικό Μουσικοθεραπείας: Τόπος Διεπιστημονικών Συναντήσεων, αντικατοπτρίζει το όραμα του λεξικού να δημιουργήσει έναν συν-διαμορφωμένο τόπο όπου η ελληνική μετάφραση εννοιών και όρων ακολουθεί μια ενημερωμένη διαδικασία τεκμηρίωσης, απόδοσης και ερμηνείας. Σε συνεπιμέλεια της Μίτσυς Ακογιούνογλου, της Δήμητρας Παπασταύρου, της Κωνσταντίνας Κατοστάρη και εμού, η πρώτη έκδοση του λεξικού περιέχει πάνω από 1000 όρους και αρκτικόλεξα, καθώς και 26 λήμματα που εστιάζουν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια σε συγκεκριμένες έννοιες. Τα λήμματα αυτά, τα οποία γράφτηκαν από 25 συγγραφείς, ακολούθησαν μια διαδικασία ομότιμης αξιολόγησης πριν από τη δημοσίευσή τους. Αυτή η διαδικασία συνάδει με το έργο μας ως δίγλωσσο, αγγλοελληνικό περιοδικό που επιδιώκει να προωθήσει τη συνεχή ανάπτυξη του μουσικοθεραπευτικού λόγου στην ελληνική γλώσσα με έναν πολιτισμικά ανταποκρινόμενο και ευαίσθητο τρόπο.

Το λεξικό αποβλέπει στο να αποτελεί μια ζωντανή πηγή που θα ενημερώνεται τακτικά, προσκαλώντας τη συνεισφορά διαφορετικών συγγραφέων. Οι ενδιαφερόμενοι συγγραφείς μπορούν να υποβάλουν προτάσεις για νέα λήμματα καθώς και προτάσεις για εναλλακτικές αποδόσεις και μεταφράσεις όρων που μπορούν να συμπεριληφθούν σε επόμενες εκδόσεις. Η διαδικασία ομότιμης αξιολόγησης που ακολουθείται για όλα τα λήμματα προάγει μια διαλεκτική κουλτούρα, εντός της οποίας τα μεταφραστικά διλήμματα και οι παρασκηνιακές συζητήσεις μπορούν να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην εξέλιξη της ορολογίας στη μουσικοθεραπεία.

Τους επόμενους μήνες, το Approaches PLUS θα εμπλουτιστεί με περαιτέρω υλικό πέραν του λεξικού. Κοινός παρονομαστής για όλο το υλικό αποτελεί το όραμά μας για την προώθηση νέων συνεργατικών και κοινοτικά καθοδηγούμενων εκδοτικών προσεγγίσεων στη μουσικοθεραπεία, όπου πολλαπλές φωνές και διαφορετικές γλώσσες ακούγονται και εκπροσωπούνται. Αυτή η συνεχής ανάπτυξη του Approaches είναι ο καρπός ομαδικής εργασίας που βασίζεται σε μια κοινωνική προσέγγιση της ηγεσίας (Stodd, 2014), η οποία είναι κοινή, δημιουργική και ενσυναισθητική (dos Santos, 2022). Ο πρόσφατος διορισμός της Andeline dos Santos ως συναρχισυντάκτριας του Approaches τροφοδοτεί άμεσα την ηγεσία του περιοδικού. Η Andeline φέρνει σε αυτόν τον ρόλο μια πλούσια εμπειρία ως ασκούμενη επαγγελματίας, εκπαιδευτικός και ερευνήτρια, και αδημονώ να συνεργαστώ μαζί της καθώς ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή του Approaches ξεκινά!

Βιβλιογραφία

dos Santos, A. (2022). Empathy pathways: A view from music therapy. Springer.

Sanfilippo, K. R., & Spiro, N. (2022) Introduction. In N. Spiro & K. R. Sanfilippo (Eds.), Collaborative insights: Interdisciplinary perspectives on musical care throughout the life course (pp.1-11). Oxford University Press.

Stodd, J. (2014). The social leadership handbook. SeaSalt Learning.      Tsiris, G., Dos Santos, A., Coombes, E., Bolger, L., Eslava Mejía, J., Moonga, N., Ghetti, C., Hadley, S., Bibb, J., Keith, D., Banzon, G., Hales, G., & Redhead, C. (2022). Decolonising music therapy: What’s the role of open access journals? British Journal of Music Therapy, Online Special Edition, 37. https://journals.sagepub.com/page/bjmb/abstractsofthe12theuropeanmusictherapyconference