Εξελίσσοντας τη γνώση στη μουσικοθεραπεία

Περίληψη

Έχουν περάσει πάνω από 20 χρόνια από τότε που ο Ernest Boyer – εκπαιδευτικός από τις Η.Π.Α., και, μεταξύ άλλων θέσεων που κατείχε, Πρόεδρος του Ιδρύματος Carnegie για την Προαγωγή της Διδασκαλίας – δημοσίευσε τη σημαντική πραγματεία του με τίτλο Scholarship Reconsidered  (1999). Σε αυτό το κείμενο, επιχείρησε να διευρύνει την έννοια της ακαδημαϊκότητας [scholarship] όπως αυτή χρησιμοποιούταν σε πανεπιστήμια της πατρίδας του. Αισθάνθηκε ότι ο όρος «ακαδημαϊκότητα» ήταν άρρηκτα συνδεδεμένος με την έννοια της έρευνας, σημαίνοντας πως τα αναμενόμενα ακαδημαϊκά παράγωγα ήταν άρθρα επιστημονικών περιοδικών και εισηγήσεις σε συνέδρια ομότιμης αξιολόγησης. Επιδιώκοντας να αναγνωρίσει και να προσδώσει αξία στο εύρος του έργου που αναλάμβαναν οι ακαδημαϊκοί, ανέπτυξε ένα θεωρητικό παράδειγμα με στόχο να αποσαφηνιστεί και να γίνει πιο ορατό το φάσμα του εφαρμοσμένου και του συγγραφικού έργου που παρήγαγαν οι ίδιοι. Πρότεινε τέσσερα στοιχεία ακαδημαϊκότητας: την ανακάλυψη, την ένταξη, την εφαρμογή, και τη διδασκαλία. Κατά την άποψή του, αυτό το παράδειγμα μπορούσε να επιτρέψει μία ελεύθερη ροή σκέψης ανάμεσα στις διαφορετικές όψεις του ακαδημαϊκού έργου και να προτρέψει όσους εργάζονται σε ακαδημαϊκά ιδρύματα να ακολουθήσουν μία περισσότερο κυκλική πορεία. Στην αρχική του σκέψη αξιοποίησε κάτι που θα μπορούσε να περιγραφεί ως μία μη-ιεραρχική ταξινομία όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 1), τον οποίο έχω προσαρμόσει για να τον φέρω πιο κοντά στον κόσμο της μουσικοθεραπείας (Coombes, 2021).

Η παρούσα θέση της ακαδημαϊκότητας στη μουσικοθεραπεία εξακολουθεί να εξελίσσεται με έναν αυξανόμενο αριθμό επαγγελματιών και ερευνητών να επιλέγουν να κοινοποιούν το έργο τους με διάφορους τρόπους. Σε άρθρο της το 2014, η Wheeler διερευνά τους διαφορετικούς τύπους έρευνας και μουσικοθεραπευτικών συγγραμμάτων που υπάρχουν. Προτείνει ότι αυτή η ποικιλομορφία υφίσταται σύμφωνα με το επίπεδο εξέλιξης του επαγγέλματος σε συγκεκριμένα μέρη του κόσμου. Αναρωτιέμαι επίσης εάν αυτό αληθεύει όταν αναλογιζόμαστε την ατομική ακαδημαϊκή ανάπτυξη των μουσικοθεραπευτών. Μπορεί να αποτελεί πρόκληση για μεμονωμένους επαγγελματίες να βρουν τρόπο να εισέλθουν στον κόσμο της έρευνας και της συγγραφής σε πολλά επαγγελματικά πεδία. Προσφέροντας ένα εύρος τύπων υποβολής κειμένων και ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή σε επιστημονικά περιοδικά με διάφορους τρόπους, προωθείται η επαγγελματική εξέλιξη των μουσικοθεραπευτών. Αυτό δύναται να οδηγήσει σε μία αυξανόμενη συμμετοχή σε ακαδημαϊκή δραστηριότητα με πιθανές επιπτώσεις στο επάγγελμα της μουσικοθεραπείας γενικότερα.

Τα στοιχεία του Boyer Πεδία επιρροής Ανακάλυψη Ερευνητικά/αξιολογητικά προγράμματα. Ένταξη Διεπιστημονική εργασία και διάλογος. Εφαρμογή Κλινικό έργο/ανάπτυξη μεθόδων. Διδασκαλία Μοίρασμα γνώσης μέσω διδασκαλίας/ενημέρωσης ενός εύρους πληθυσμιακών ομάδων συμπεριλαμβανομένων φοιτητών, επαγγελματιών
και του ευρύτερου κοινού.

Πίνακας 1: Το μοντέλο της ακαδημαϊκότητας του Boyer (προσαρμογή από την Coombes, 2021)

Η μελέτη της ακαδημαϊκότητας στη μουσικοθεραπεία υπό το πρίσμα αυτού του διευρυμένου θεωρητικού παραδείγματος, επιτρέπει ένα πιο ευέλικτο πλαίσιο για την ανάπτυξη της βάσης της γνώσης μας. Αυτές οι διευρυμένες παράμετροι επιστημονικού διαλόγου δίνουν χώρο για ένα ευρύ φάσμα φωνών που μπορούν να συμμετέχουν σε αυτή τη δημιουργία γνώσης στο πεδίο.

Το παρόν τεύχος του Approaches, με την ποικιλία τύπων δημοσιεύσεων που προσφέρει, μπορεί να ιδωθεί μέσα από το πρίσμα αυτού του θεωρητικού παραδείγματος. Όταν αναγνωρίζουμε αυτή τη διεύρυνση της εμβέλειας της ακαδημαϊκότητας, γίνεται εμφανές ότι μπορούμε να υποστηρίξουμε την τεκμηρίωση του μουσικοθεραπευτικού έργου με μία ευρύτερη γκάμα παράγωγων, ενώ ταυτόχρονα να διευκολύνουμε τη συμμετοχή ενός αυξανόμενου φάσματος φωνών στον μουσικοθεραπευτικό διάλογο.

Σε αυτό το τεύχος βλέπουμε ένα εύρος συγγραμμάτων προσφέροντάς μας την ευκαιρία να βιώσουμε τον πλούτο της ακαδημαϊκής εξέλιξης στο επάγγελμά μας. Το τεύχος περιλαμβάνει πέντε άρθρα, πέντε βιβλιοκριτικές, τρείς αναφορές συνεδριών και μια επιστολή προς τον συντάκτη η οποία ανταποκρίνεται σε μία βιβλιοκριτική που δημοσιεύτηκε σε προηγούμενο τεύχος. Οι Kathleen Skinner, Ashley Kurkjian και Heidi Ahonen δημοσιεύουν δύο άρθρα στα οποία διερευνούν τις κλινικές τεχνικές του Bruscia για την αυτοσχεδιαστική μουσικοθεραπεία. Οι Ana Rita Maia και Jose Morgado χρησιμοποιούν το πλαίσιο του Sounds of Intent [Ήχοι Πρόθεσης] με έναν συγκεκριμένο πληθυσμό στο μουσικοθεραπευτικό έργο, ενώ ο Alberto Balducci παρουσιάζει μία κλινική αναφορά βασισμένη στη θεωρία των μορφών ζωτικότητας [forms of vitality] (Stern, 2010) και τη μικροανάλυση. Η Θεραπευτική Μουσική Εκπαίδευση [Therapeutic Music Training, TMT], μία μέθοδος που αναπτύχθηκε από την Cheryl Jones, μας εισάγει σε ένα ακόμα πεδίο της μουσικοθεραπευτικής πρακτικής, περιγράφοντας μία μέθοδο για την επίτευξη του θεραπευτικού έργου μέσω της παιδαγωγικής μουσικών οργάνων. Παρατηρώντας τα παραπάνω μέσω του πρίσματος του Boyer, μας επιτρέπεται να δούμε ένα συναρπαστικό φάσμα έρευνας, διεπιστημονικού διαλόγου και πρακτικής που αντικατοπτρίζει τις αξίες του περιοδικού. Το Approaches προωθεί τον διεπιστημονικό διάλογο και την αμοιβαία ανταλλαγή, καλωσορίζοντας τη συμβολή ενός ευρέως πεδίου συναφών επιστημονικών χώρων. Φαίνεται πως αυτό αντανακλάται στα προαναφερόμενα άρθρα καθώς και στο περιεχόμενο των άλλων τύπων δημοσιεύσεων που συμπεριλαμβάνονται εδώ.

Οι βιβλιοκριτικές που φιλοξενούνται σε αυτό το τεύχος εξετάζουν με μια κριτική ματιά  κείμενα που συμπεριλαμβάνουν πρώιμα μουσικοθεραπευτικά συγγράμματα από το 1951-60, νέα μοντέλα μουσικοθεραπείας συμπεριλαμβάνοντας εξελίξεις στη διαπροσωπική θεραπεία και την Καθοδηγούμενη Νοητική Απεικόνιση και Μουσική [Guided Imagery and Music, GIM], μία επανεξέταση του έργου του Bakhtin σε συνάρτηση με τον μουσικοθεραπευτικό αυτοσχεδιασμό και το βιβλίο της Hanser που διερευνά τη μουσικοθεραπεία υπό το πρίσμα μίας ενοποιητικής προοπτικής για την υγεία. Αυτή η τελευταία βιβλιοκριτική αποτέλεσε το έναυσμα για μια επιστολή προς τον συντάκτη που προωθεί περαιτέρω την κριτική συζήτηση στο πεδίο. Επιπλέον, οι αναφορές συνεδρίων προσφέρουν στο αναγνωστικό κοινό μια εικόνα για τρία δρώμενα που επιδεικνύουν την πληθώρα της γνώσης που προσφέρεται εντός του επαγγέλματος της μουσικοθεραπείας. Εστιάζοντας στη μουσική και την ιατρική, στον αυτισμό και στην ενσωμάτωση [embodiment] στη μουσική, αυτές οι αναφορές μπορούν να συνδεθούν με το στοιχείο της «διδασκαλίας» του Boyer όπως κατηγοριοποιείται στον Πίνακα 1.

Ελπίζω η χρήση της αναθεώρησης της ακαδημαϊκότητας του Boyer, ως εργαλείο αναστοχασμού για τα περιεχόμενα  αυτού του τεύχους, να ενθαρρύνει τους επαγγελματίες και τους ερευνητές να επανεξετάσουν και να διευρύνουν τις συνεισφορές τους στο σύνολο της γνώσης της μουσικοθεραπείας. Η χρήση αυτού του θεωρητικού παραδείγματος ως αφετηρία, μπορεί να διεγείρει μία ανοιχτή συζήτηση και έναν διάλογο αναδεικνύοντας την αξία των ποικίλων τρόπων εξέλιξης της γνώσης στη μουσικοθεραπεία καθώς κινούμαστε ανάμεσα σε διαφορετικές θέσεις και εντός διαφορετικών πλαισίων.

Βιβλιογραφια

Boyer, E. (1999/2016). Scholarship reconsidered: Priorities of the professoriate (Updated and expanded by D. Moser, T.C. Ream & J.M. Braxton). Jossey-Bass.

Coombes, E (2021). A continuum of music therapy practice and pedagogy [Doctoral thesis, University of South Wales] https://pure.southwales.ac.uk/files/5531491/Approved_PhD_Critical_Review_E_Coombes_1_.pdf

Stern, D. N. (2010). Forms of vitality: Exploring dynamic experience in psychology, the arts, psychotherapy, and development. Oxford University Press.

Wheeler, B. (2014). The importance of research in educating about music therapy. Voices: A World Forum for Music Therapy, 14(2). https://doi.org/10.15845/voices.v14i2.746